Русско-киргизский словарь - дело

ср.

1. (работа, занятие) иш, жумуш;

приняться за дело ишке киришүү;

ну, за дело! кана, ишке киришели (киришкиле)!;

делу время, потехе час посл. убакыттын көбү ишке, калганы эрмекке;

2. (событие) окуя;

это дело случилось давно бул окуя эчак эле болгон;

3. юр. (процесс) иш, сот иши;

возбудить дело против кого-л. бирөөгө каршы иш козгоо;

4. канц. дело (бир факт же бир иш жөнүндөгү документтердин жыйнагы);

дела хранятся в папках делолор папкада сакталып турат;

5. (круг ведения) иш;

дело укрепления мира во всём мире бүткүл дүйнөдө тынчтыкты чыңоо иши;

6. (область знаний, работы) иш, жумуш;

военное дело аскердик иш;

горное дело тоо жумушу;

7. уст. разг. (предприятие) жеке ишкана (өнөр жай, соода ж.б.);

он закрыл своё дело ал өзүнүн ишканасын жапты;

8. уст. (сражение) согуш;

главное дело не терять мужества эң негизги нерсе кайратты жойбоо болуп саналат;

говорить дело разг. жөнү бар сөздү сүйлөө, ыктуу сөз;

это дело его рук бул ошонун колунан келди;

дело случая ыгына жараша болот;

дело за вами иш эле сизде (силерде);

в чём дело? эмне болду?;

вот в чём дело а ушундай экен да; иш мына мындай;

это другое дело анын жөнү башка;

первым делом биринчи кезекте, эң мурун, баарыдан мурда;

между делом ара-чолодо;

к делу! ишке!;

мы своё дело сделали, теперь дело за вами биз ишибизди бүтүрдүк, эми кеп силерде калды;

он теперь не у дел ал эми иштебейт;

дело в шляпе! разг. иш онунда!;

то и дело улам-улам, тынымсыз;

за дело (не напрасно) бекерге эмес;

на (самом) деле чындыгында;

в самом деле в знач. вводн. сл. чындыгында, анык эле;

он, в самом деле, очень знающий человек ал, чындыгында, эң эле билгич киши;

то ли дело разг. ...болсо, ал алда канча жакшы (мыкты);

дело мастера боится погов. чымчыкты да касап сойсун (иштин жөнүн уста билет);

такие-то дела! разг. иш мына ушундай!